ادغام متقاربینادغام دو حرف با مخارج نزدیک به هم را ادغام متقاربین گویند. ۱ - تعریف«ادغام متقاربین» ادغام دو حرف متقاربی است که پشت سر هم قرار گیرند - چه در یک کلمه باشند و چه در دو کلمه- و اولی ساکن و دومی متحرک باشد؛ مثل: «قل ربی» --> «قربی». ۲ - اقسام حروف متقاربحروف متقارب را سه دسته دانسته‌اند: ۱. دو حرف که هم در مخرج و هم در صفت متقارب باشند؛ مانند:«تا» و «ثا» در «کذبت ثمود». ۲. دو حرف که در مخرج، متقارب ولی در صفت، غیرمتقارب باشند؛ مثل:«دال» و «سین» در «قد سمع». ۳. دو حرف که در صفت، متقارب و در مخرج، غیرمتقارب باشند؛ مثل:«ذال» و «جیم» در «اذ جاؤکم». ۲.۱ - موارد اجماعی ادغام متقاربینهمچنین هرکدام از این سه قسم را به صغیر ، کبیر و مطلق تقسیم کرده‌اند. روشن است که ادغام در همه حروف متقارب صورت نمی‌گیرد و در برخی از آن‌ها اختلاف است. مثال‌های ذیل از موارد اجماعی ادغام متقاربین است: ۱. ادغام «لام» تعریف در حروف شمسی؛ مثل:«الرحمن». ۲. ادغام «لام» ساکن در حرف «را»؛ مثل:«قل ربی». ۳. ادغام «نون» ساکن در حرف «لام» و «را»؛ مثل:«من ربکم، من لم». ۴. ادغام «قاف» ساکن در حرف «کاف»؛ مانند:«نخلقکم». [۳]
شیخ عثمان، حسن، حق التلاوة، ص۲۶۸.
۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «ادغام متقاربین». |